Coraz powszechniejsze wady zgryzu. Kiedy wybrać się do ortodonty?

Wizyta u ortodonty kojarzona jest przede wszystkim z chęcią wyrównania nieprawidłowo ustawionych w szczęce zębów. Najczęściej umawiamy się na wizytę w celach stricte estetycznych: zależy nam na pięknym uśmiechu, którego nie trzeba będzie się wstydzić przez krzywe zęby. Mało kto wie, że nieleczone wady zgryzu mogą wywoływać wiele przykrych powikłań i warto udać się do ortodonty również w trosce o własne zdrowie. A także zdrowie swoich dzieci.

Spis Treści

Czym zajmuje się ortodoncja?

Ortodoncja to jedna z dziedzin stomatologii. Zajmuje się przede wszystkim leczeniem wszelkich wad zgryzu i ułomności szczękowo-twarzowych oraz korygowaniem nieprawidłowości zębów. Wizyta u ortodonty może być też pierwszym etapem dalszego leczenia specjalistycznego u protetyka, periodontologa lub implantologa. Zadaniem ortopedy jest likwidacja pojedynczych nieprawidłowości zębowych, wyleczenie wszelkich wad zgryzu oraz poprawa estetyki uśmiechu dzięki wyrównaniu „krzywych zębów”.

Nieleczone wady zgryzu to przyczyna wielu problemów

Wiele osób bagatelizuje wady zgryzu zarówno swoje, jak i swoich dzieci, nie zdając sobie sprawy, że mogą być one przyczyną wielu późniejszych problemów. Często nie wiemy też, że odczuwane przez nas uciążliwe przypadłości i ból mogą mieć swe źródło właśnie tam. Wśród dolegliwości będących konsekwencją nieleczonych wad zgryzu warto wymienić: szum w uszach, ból głowy, choroby stawów skroniowo-żuchwowych czy choroby przyzębia. Groźnym następstwem jest również szybko postępująca próchnica, która może prowadzić do paradontozy i przedwczesnej utraty zębów. Zbyt ściśnięte zęby są idealnym środowiskiem dla bakterii, które wywołują stany zapalne. Te z kolei bardzo szybko z dziąseł mogą przenieść się na kości, co prowadzi do bardzo niebezpiecznego zapalenia przyzębia. Jak widać, dzięki leczeniu ortodontycznemu możemy zapobiec wielu przykrym i niebezpiecznym dolegliwościom.

Objawy, które powinny skłonić do wizyty u ortodonty

Często słyszy się, że wizyty w gabinecie ortodontycznym są zarezerwowane jedynie dla dzieci, bo tylko w ich przypadku mogą przynieść pożądane efekty. Jest to bardzo popularny mit. Dorośli również mogą i powinni podjąć leczenie ortodontyczne, szczególnie gdy zaobserwują u siebie lub bliskich objawy takie jak:

zgrzytanie zębami (często nieświadome, na przykład podczas snu);
nadmierne ścieranie się zębów;
odkładanie się dużej ilości kamienia nazębnego;
częste oddychanie przez usta;
wady wymowy;
nawracające dolegliwości takie jak: ból głowy i szum w uszach oraz stan zapalny dziąseł (świadczący o zaawansowanej próchnicy).

Kiedy udać się na konsultację ortodontyczną z dzieckiem?

Według Polskiego Towarzystwa Ortodontycznego na pierwszą wizytę u ortodonty należy się udać jak najwcześniej: zaleca się, by dziecko miało nawet 2-3 lata, ale nie więcej niż 7 lat. Dzięki temu możliwe jest wykrycie niewidocznych jeszcze gołym okiem wad i dokonanie niewielkich korekt zgryzu małym kosztem. Późniejsze postępujące wady będą na pewno o wiele droższe, a całe leczenie dłuższe.

Warto również umówić się na konsultację ortodontyczną, jeśli zauważymy u dziecka:

asymetryczne rysy twarzy;
zbyt cofniętą lub nadmiernie wysuniętą brodę;
nienaturalne szpary między zębami;
zbyt stłoczone zęby lub nieprawidłowo ustawione: krzywe, pochylone;
przedwczesną utratę zębów mlecznych;
zgrzytanie zębami i mocne ich zaciskanie;
wady wymowy;
oddychanie przez usta, stale otwarta buzia;
dysfunkcje języka;
uporczywe, szkodliwe nawyki typu: obgryzanie paznokci, gryzienie kredek podczas ich używania, niekontrolowane ssanie palca.

Jakie są przyczyny wad zgryzu u dzieci?

Przyczyny wad zgryzu, czyli nieprawidłowej budowy narządów w jamie ustnej, mogą być różne i rozwijają się od najmłodszych lat. Mogą być to zarówno czynniki czysto genetyczne, jak i: przebyte choroby matki podczas ciąży lub jej tryb życia, niewłaściwe ułożenie niemowlaka do karmienia i do snu, szkodliwe nawyki (ssanie palca, gryzienie twardych rzeczy), zbyt długie podawanie miękkich pokarmów, zbyt szybkie usuwanie mleczaków czy lekceważone oddychanie przez usta. Warto dodać, że wady zgryzu wśród społeczeństwa są coraz popularniejsze i stają się już defektem cywilizacyjnym.

Pierwsza wizyta u ortodonty

Wizyty w gabinecie ortodontycznym zwykle wywołują sporo stresu, ale z reguły są szybkie i bezbolesne. Na pierwszej wizycie lekarz musi obejrzeć stan jamy ustnej i uzębienia oraz ocenić zgryz – w tym celu może poprosić o zaciśnięcie i otworzenie ust. Aby podjąć odpowiednie leczenie, dostosowane do problemów pacjenta, konieczna będzie również wizyta diagnostyczna, na której ortodonta przyjrzy się szczegółowo wadzie zgryzu, oceni symetrię twarzy, stan języka, dziąseł, błony śluzowej, oszacuje ruchomość języka, sposób połykania czy napięcie warg.

Leczenie ortodontyczne. Czy noszenie aparatu boli?

Proces zakładania aparatu ortodontycznego jest bezbolesny. Po kilku lub kilkunastu godzinach można poczuć delikatny dyskomfort: zęby mogą być bardziej wrażliwe, dlatego zaleca się stosowanie określonej przez lekarza diety lub zażywanie przepisanych środków przeciwbólowych. Większość pacjentów nie skarży się na ból podczas noszenia aparatu ortodontycznego, lecz na początku może on być niewygodny – jest to w końcu ciało obce w ustach, do którego trzeba się po prostu przyzwyczaić.