Jaki kolor oczu jest najpopularniejszy w Polsce?

Statystyki dotyczące koloru oczu w Polsce

Kolor oczu ludności Polski został zbadany w wielu niezależnych badaniach, dając dość jasny obraz dominujących odcieni. Niebieski i szary to kolory, które są najczęściej spotykane wśród Polaków, świadczą o silnym wpływie genów europejskich w krajowej puli genów. Zgodnie z dostępnymi danymi, około 50% do 60% populacji Polski posiada jasne oczy, co czyni te odcienie najbardziej powszechnymi.

Następnie na liście dominujących kolorów oczu znajduje się kolor zielony, który prezentuje się w mniejszym procencie społeczeństwa, wynosząc około 20%. Ostatnią grupą są osoby z brązowymi oczami, reprezentujące około 20% do 30% populacji, choć ich dokładny udział może nieznacznie różnić się w zależności od badania. Te rozbieżności w danych są często wynikiem różnorodnych metodologii badań i kryteriów klasyfikacji kolorów oczu.

Czynniki genetyczne wpływające na kolor oczu

Kolor oczu jest cechą wielogenową, co oznacza, że za jego uwarunkowanie jest odpowiedzialnych wiele genów. Kluczowe geny determinujące pigmentację tęczówki to OCA2 i HERC2, które znajdują się na chromosomie 15. Mutacje w tych genach oraz ich interakcja z innymi genami mogą skutkować szerokim spektrum kolorów oczu u potomstwa.

Choć niegdyś uważano, że prosty model recesywnego dziedziczenia kolorów – gdzie niebieskie są recesywne w stosunku do brązowych – determinuje kolor oczu, ten pogląd musiał zostać zweryfikowany na rzecz bardziej skomplikowanego modelu. W rzeczywistości, nawet rodzice o ciemnych oczach mogą mieć dziecko z jasnymi oczami, jeśli posiadają odpowiednie kombinacje alleli w swoim genotypie. Dziedziczenie koloru oczu odzwierciedla więc skomplikowanie dziedziczenia wielogenowego.

Rozkład kolorów oczu w różnych regionach Polski

Rozkład kolorów oczu w Polsce może wykazywać pewną różnorodność geograficzną. Na terenach wschodnich kraju obserwuje się nieco wyższy procent osób z ciemniejszymi oczami, co wiąże się z historycznymi migracjami i krzyżowaniem się różnych grup etnicznych. Chociaż badań regionalnych jest mniej niż ogólnokrajowych, można zauważyć, że na zachodzie Polski, regionach takich jak Wielkopolska czy Pomorze, dominują jasne kolory oczu.

Dodatkowo, rozkład kolorów oczu może być także pod wpływem migracji i zmian demograficznych. Przykładowo, napływ osób z południowej i wschodniej Europy może wpłynąć na nieco większą dywersyfikację kolorów oczu w niektórych regionach Polski. Kraków i Warszawa, jako miasta o dużej dynamice migracyjnej, mogą prezentować bardziej zróżnicowaną paletę kolorów oczu niż bardziej jednorodna pod tym względem wieś.

Dokładny rozkład kolorów oczu w Polsce jest jednak trudny do precyzyjnego określenia bez przeprowadzenia dokładnych, rozległych badań obejmujących reprezentatywną próbę populacji z każdego regionu. Takie badania pozwoliłyby na lepsze zrozumienie jak czynniki genetyczne, środowiskowe i demograficzne wpływają na rozkład kolorów oczu na terenie Polski.

Światowe porównanie – gdzie kolor oczu jest bardziej zróżnicowany?

Patrząc światowo, kolor oczu wykazuje różny poziom zróżnicowania w zależności od regionu. W Europie, szczególnie w obszarze Skandynawii i wokół Morza Bałtyckiego, jasne kolory oczu są najbardziej rozpowszechnione. Natomiast na Bliskim Wschodzie, w Azji i Afryce dominują ciemne tęczówki, co jest spowodowane adaptacją do intensywniejszego nasłonecznienia w tych regionach.

Porównując Polskę z innymi krajami, można zauważyć, że kolor oczu w Polsce jest stosunkowo jednolity, szczególnie w porównaniu do społeczeństw takich jak amerykańskie czy brazylijskie, gdzie historia imigracji i mieszanie się różnorakich grup etnicznych stworzyło bardzo wielobarwne społeczeństwo także pod względem kolorów oczu. To zróżnicowanie odzwierciedla się w statystykach – w USA, na przykład, nie ma jednego dominującego koloru oczu, a występuje pełna gama odcieni od jasnych po ciemne.

Artykuł powstał we współpracy z portalem Publikacje.edu.pl